ABD Yönetimi, Türkiye’nin Suriye sınırında Rus savaş uçağını düşürmesinden hemen sonra ‘ABD güçlerinin olaya bir müdahelesinin olmadığını’ açıkladı.
Obama Yönetimi böylece öncelikle kendilerini taraf haline getirecek bir tutumdan kaçındı.
İkinci adımda ise pası NATO’ya vermek oldu.
Başkan Obama’nın Türkiye’nin haklarını savunan konuşması, şüphesiz destek açısından çok önemli.
Ancak Rusya’yı da yerden yere vurmadığına göre, Washington’un bundan sonra da iki ülke arasında ortalarda bir yerde tavrını sürdüreceğini gösteriyor.
Bunun birçok nedeni var.
ABD Yönetimi, IŞİD’e karşı mücadelede Rusya’yla ortak hareket zemini arayışı içinde. Fransa’yla birlikte Rusya’yı ‘geniş koalisyona’ sokmaya çalışıyor.
Rus uçağının düşürülmesinde Türkiye’nin haklı olduğuna ilişkin görüş ABD Kongre’sinde de destek buldu.
Birçok Kongre üyesi Türkiye’yle dayanışma içinde olunması gerektiğini söyledi.
Ancak Kongre üyeleri dahil konunun tartışıldığı her ortamda, AKP Hükümeti’nin IŞİD’le ilişkileri gündeme geldi.
Amerikalılar, uçak olayıyla Türk Hükümeti’nin IŞİD politikasını aynı kefeye koymuyor.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in adını telafuz etmiyor ama Erdoğan’ın IŞİD’e destek verdiği yolundaki görüşlere katıldığını söylüyorlar.
ABD Yönetiminin elinde kanıt var. IŞİD’e verilen destek bir süre önce ABD Senatosunda tartışılmıştı. Dışişleri Bakanı John Kerry, Türkiye’nin verdiği desteği senatörlere açıkça anlatmıştı.
ABD televizyonlarında uçak düşürme olayını yorumlayan eski CIA mensupları dahil birçok bölge uzmanı ve Kongre üyesi, AKP Hükümeti’nin bugüne kadar IŞİD’le mücadelede ABD’nin iyi bir müttefiki olmadığını söylüyor.
IŞİD’in gelirinin büyük bölümünü Türkiye’de gerçekleştirilen petrol kaçakçılığından sağladığına ilişkin konuşmalar yapılıyor, Türkiye’nin IŞİD’in en önemli gelir kaynaklarından biri olduğu öne sürülüyor.
Uzmanlar Rusya’nın Türkiye’ye askeri bir misilleme yapma ihtimali olmadığını belirtiyor.
Esas olarak enerji ilişkilerinin etkileneceği ve turizm sektörünün önemli zarara uğrayacağını ifade ediyor.
Bu arada Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç düşürülen uçakla ilgili twitter’daki hesabından garip bir açıklama yaptı.
Büyükelçi, ‘Anlayın artık.Türkiye sözü de, uyarıları da dikkate alınması gereken bir ülkedir. Sabrını test etmeyin, dostluğunu kazanmaya çalışın’ diye yazdı.
Bu da son model ‘twitter diplomasisi’ olsa gerek.
Ortada endişe duyulması gereken hassas bir durum söz konusuyken, Washington Büyükelçisi Kılıç Rusya’yı tehdit ediyor.
Hassas dengeler diplomasiyle korunur.
Kılıç kuşanarak değil.
Yılmaz Polat