OSMANLI’DA EĞİTİM
Bu yazdıklarım benim fikrimdir.
Kimseyi yönlendirmek gibi bir merakım yok.
Beğenen okur, beğenmeyen okumaz.
Ben bildiklerimi anlatıyorum.
Herkesin aynı fikirde olması gerekmez.
Gelelim yazacaklarıma.
Dün gelen yazılar üzerine
İki gün üst üste yazacağım.
İki farklı konuyu anlatmam lazım.
Osmanlı bizim atamızdır, kökümüzdür.
600 yıl büyük bir coğrafyada egemen olmuştur.
Doğruları vardır.
Yanlışları vardır.
Bize düşen akıl ile bunları anlamaktır.
Boş laf ve hamasetle olayları anlayamazsınız.
Osmanlı çağın gereklerine uyamadığı için batmıştır.
Bunun sebebi eğitimin dini olmasıdır.
15-16 yüzyıllarda tüm toplumlarda eğitim dini idi.
Avrupa 17 yüzyılda bilim eğitimine başladı.
Osmanlı ilimde kaldı.
Eğitim konusunu çözemedi.
Gelelim Osmanlı eğitimine.
İlk basamakta Sıbyan Mektebi veya Mahalle Mektebi vardı.
Bunlarda eğitim ortalama 4 yıldı.
Sonrada çok az bir kitle medreseye giderdi.
Medreselerin % 95 İstanbul’dadır.
Bugün Kültür Bakanlığının Web sayfasına girin bakın.
4-tane Medrese tanıtılıyor.
Ben araştırmalarımda 120 Medrese buldum.
Bunun 20-25 tanesi yıkılmış. Bugüne gelememiş.
10-15 tanesi de bugün yayınlanma kabiliyeti yok.
www.tas-istanbul.com sayfasında 80 Medrese var.
Fotoğrafları, adresler, mimari yapıları var.
www.tas-istanbul.com sayfasının Asitane-Medrese linkini,
Tıklarsanız medreselerde okutulan dersler bile var.
Altı değişik medrese tipi var.
Hangi medreselerde hangi eğitim yapıldığını anlattım.
Medreselerle ilgili 500 yıl boyunca üç sayım var.
Bu sayım sonuçları bende var.
Senede her medreseden mezun olan adam sayısı 4-5 kişi.
Zira medresedeki toplam talebe 12 ila 24 arası.
Ülkedeki okur yazanlık 19. Yüzyılda % 3-4 arası.
Öyle kitap mitap okuyan yok.
Batıda da dini eğitim var.
Biz iyi eğitim veremediğimizden dolayı,
Aradaki bir iki ufak muharebe dışında,
1699 Karlofça’dan sonra savaş kazanamamışız.
O dönemde en önemli konu savaş kazanmak.
En önemli konu savaş tekniğini yenilemek.
Zira medrese eğitimi ile savaş tekniğini geliştiremezsiniz.
Sabaha kadar Darülkurra veya Darülhadis okuyun.
Bu eğitimle teknik geliştiremezsiniz.
Ülkede teknik eğitimli adam yok.
Top üretmek için Humbaracı Ahmet Paşa’yı,
Fransa’dan getirmişiz.
1848 de Osmanlı’ya sığınan Macar Fevzi Paşa’yı,
Kısa sürede Genel Kurmay Başkanı yapmışız.
Bugün sığınan adamı orduya kapıcı yapmazlar.
O dönemin Maarif Nazırları, Ahmet Cevdet Paşa,
Abdüllatif Paşa ve Münif Paşa’nın hatıraları var.
Benim yazıma sallayacak olanlar ilk önce bunları okusunlar.
Osmanlı eğitim sistemi ile işin yürümeyeceğini görmüşler.
1745 yılında ilk defa Hasköy’de Mühendishane türü okul açmışız.
Teknik ve matematik olmayınca ordu gelişmiyor.
Topçu okulu kuruluyor.
Harita okuyacak adam bulamıyorlar.
Haritayı anlamayan topçu top atamıyor.
Buna bağlı olarak savaşlar kaybediliyor.
Gelir düşüyor.
Güçlü vergi veren devletler bağımsızlaşıyor.
Ramazan ve Muharrem kararnamelerini okuyun.
Osmanlı Devleti ekonomik olarak,
30 Ramazan 1875 yılında batmıştı.
Sonuç :
Osmanlı bu topraklarda yaşayan,
Hepimizin atasıdır.
Günahı da sevabı da bizlere mirastır.
Olayın doğrularını görmek zorundayız.
90 yıllık Cumhuriyet çok büyük devrimdir.
Osmanlı’yı okuyunca Mustafa Kemal’e,
olan hayranlığım artıyor.
Turan Akıncı
